Uzmanlar, Dünya’nın manyetik gücünün 1860’tan beri hızla düştüğünü, kuzey ve güney manyetik kutuplarının 780 bin yıllık bir aradan sonra yer değiştireceğini savunuyor.
LONDRA - Kaptanlar eskiden beri gemilerin seyir defterlerine aldıkları rotayı manyetik hesaplara göre not ederlerdi. Seyir defterlerini tarayan bilim insanları Dünya’nın manyetik alanlarının 1860’tan beri hızla güç yitirdiğini ortaya çıkardı. Dünya’nın manyetik gücündeki düşüş bu hızla giderse, 2 bin yıl içinde tamamen sıfırlanacak. Araştırmacılar, Dünya’nın manyetik kutuplarının yer değiştireceğini ve bugünkü kuzeyin güney, güneyin ise kuzey olacağı spekülasyonunu dile getiriyor.
Bu iddianın sahibi İngiltere’de University of Leeds profesörü David Gubbins. Dr. Gubbins, manyetizma ile ilgili bilgiler içeren eski gemi seyir defterlerini 25 yıldır tarıyor ve bunları tasnifliyor. Gubbins’e göre, manyetik gücün azalması en şiddetli bir şekilde Atlas Okyanusu’nun güneyinde gerçekleşiyor.
17 ve 18’inci yüzyıllarda Avrupalı kaptanlar, gemilerinin pusulalarını kuzeye ayarlarken kullandıkları manyetizma ölçümlerini not ederlerdi. Gemi seyir deftlerlerinden manyetik alanların geçmişteki halini tüm detaylarını vermeleri beklenmiyor, ancak bu verilerren anahatlar çizilebiliyor. Gubbins, 1590’da dahi yapılan bazı ölçümleri en fazla yarım derece şaşacak kadar kesin olduğunu vurguluyor
’MANYETİK DEPREM’E 2 BİN YIL KALDI
Gubbins, gemilerin manyetizma ölçümü yapıldığında bulundukları konumu temel alarak, taranan seyir defterlerindeki verilerden Dünya’nın manyetik alanlarının 1590-1840 aralığındaki haritasını çıkardı. Bu veriler, mineral pıhtıları veya volkanik kayalar gibi dolaylı kanıtlarla birleştirildi.
Gubbins, direkt ve dolaylı kanıtların oluşturduğu haritada, gezegenin küresel manyetik alan gücünün 1590 ila 1840 arasında değişmediğini ortaya çıkardı. Ancak bu tarihten sonra, ani bir düşüş göze çarpıyor. 1840 sonrasında, Dünya’nın manyetik alan gücü her 100 yılda yüzde 5 düşüşe geçiyor
780 BİN YILDIR ELİ KULAĞINDA
Her 300 bin yılda bir Dünya’nın kuzey ve güney manyetik kutupları yer değiştiriyor. Manyetik kutbun yer değiştirmesi için önce aşamalı olarak güç yitirmesi ve sonunda tamamen sıfırlanması gerekiyor.
Manyetik kutupların tam değiş tokuşu en son 780 bin yıl önce gerçekleşti, kısacası vaktinde gerçekleşmeyen kutup değiş tokuşu uzun bir zamandır eli kulağında bekliyordu. İşte uzmanlar uzun bir süredir gebe olan bu sürecin rayına oturduğunda, hızla ilerleyeceğini ve kutup değiş tokuşunun ’5 bin yıl gibi kısa bir sürede’ yerine oturacağını düşünüyor.
DÖNÜM NOKTASI 1860: MANYETİK ALAN HIZLA DEĞİŞİYOR
Gubbins’e göre hızlı ve ani bir manyetik kutup değişim süreci aslında henüz başlamamış veya yeni başlamış olabilir.
İşte bu noktada güney Atlas Okyanusu’ndaki anormallik devreye giriyor. Güney Amerika bölgesindeki manyetik kutup değişimi, seyir defterlerinden elde edilen verilere göre, ilk olarak 1800’lerin başında başlamış olabilir. Manyetik alan değiş tokuşunun şiddeti artarak 1860’a kadar geldi ve bu tarihte gezegendeki tüm manyetik alanların güç dengesini bozacak şiddete ulaştı.
GÖKYÜZÜ IŞIL IŞIL OLACAK
Diğer bir deyişle; beklenen manyetik kutup değiş tokuşu, ilk kez güney Atlas Okyanusu’nda başladı ve o derece hızlı gelişti ki, diğer bölgeleri de beraberinde koşturdu. Küresel manyetik alan değiş tokuşunun 2 bin yıl içinde olacağı varsayımından hareketle, Kuzey Işıkları veya Aurora olarak adlandırılan manyetik ışıltılar tüm gezegenden görünecek.
Kaynak: Araştırma Science dergisinde yayımlanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder