Avrupa Uzay Dairesi ESA’nın aracı Venus Express,
Dünya’ya yakınlığına karşın yoğun atmosferi nedeniyle gözlemlenemeyen Venüs ile ilgili bir çok bilinmeyeni açığa kavuşturacak.
ABD’nin Pasadena kentinde Division of Planetary Sciences konferansı için toplanan astronomlar, birçok konuyu masaya yatırıyor. Bunlardan biri de yoğun bir atmosfere sahip olduğu için gözlemi çok zor olan Venüs. Bilim insanları, Avrupa Uzay Dairesi’nin gezegene gönderdiği Venus Express aracı, Venüs atmosferi ve yüzeyinin şimdiye dek çekilen en yüksek çözünürlüklü fotoğraflarını ilk kez değerlendirdi.
Uzmanlar, Venus Express’in Venüs’ün yoğun atmosferinin kimyasal yapısını ve yüzeyiyle ilgili birçok bilinmeyeni açığa kavuşturacağına inanıyor. Gözlem uydusu gezgegenin yanardağlarının faal olup olmadığına bakacak. Venus Express’te 7 farklı gözlem aracı bulunuyor; bunlar gezegeni morötesinden, kızılötesi ve radyo dalgalarına kadar birçok açıdan değerlendiriyor.
Kızılötesi Termal Görüntüleme Tayfölçeri, Venüs’ün yoğun atmosferinden aşağı yüzeyi fotoğraflayabiliyor. Bilim insanları, kızılötesi görüntülerden yüzeyin kimyasal analizini yapabiliyor. Astronomlar Venüs’ün bir zamanlar Dünya gibi geniş okyanuslara sahip olduğunu, ancak henüz Dünya’da yaşamın başlamasından önce bunların kuruduğunu düşünüyor.
ATMOSFER VE YÜZEYDEKİ SERA ETKİSİ
Bilim insanları, Venüs’ün başından geçen jeolojik evrimi anladığında Dünya’da yaşamın oluşmasını sağlayan koşullar da açıklığa kavuşacak.
Bir diğer merak konusu da Venüs’ün yoğun kükürt diyoksit (SO2) zengini atmosferinin yüzeyin genel yapısına etkisi. Okside olduğunda sülfür asit üreten Venüs bulutları yüzeyde sera etkisi yaratıyor ve ısınmasına neden oluyor. Venüs’ün yüzey ısısı birçok yerde 480 santigrat derece’yi buluyor.
Volkanların çıkardığı SO2 de ayrı bir sera etkisi üretisi, ancak bilim insanları volkanların eskisi kadar faal olmadığını düşünüyor. Venüs’ün yüzeyine ait SO2 ölçümleri en son 20 yıl önce yapılmıştı. Venus Express bu bilgileri güncelleyecek.
ATMOSFERDEKİ AEROSOLLER VE DİĞER PARTİKÜLLER
Araçta bulunan Visible Monitoring Camera adlı cihaz morötesi ışını taramasıyla Venüs’teki meteorolojik etkileri ve atmosferdeki aerosol gibi partikülleri inceleyecek. Astronomlar, Venüs atmosferinde morötesi ışınları emen bir madde olduğunu tahmin ediyor, ancak bunun ne olduğu henüz tespit edilemedi, Venus Express sayesinde bu morötesi ışınlarını emen maddenin ne olduğu da anlaşılabilecek.
‘SÜPER-DÖNÜŞ’ÜN NEDENİ
Bilim insanlarının açıklığa kavuşturmayı umduğu bir diğer muamma da, Venüs atmosferinin neden gezegenin kendisinden daha hızlı döndüğü. Dünya’da örneğin rüzgarlar doğu-batı ekseninde eserken, Venüs’te sadece doğu yönünde ve her zaman da gezegenin dönüş hızından daha hızlı esiyor. Bilim insanları, ‘süper-dönüş’ adını verdikleri bu doğa olayının da nedenini sorguluyor. İlk etapta atmosferdeki girdapların bu ‘süper-dönüş’e etkisi araştırılacak.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder