Küresel iklim değişikliği senaryolarına göre 2100 yılına gelindiğinde sıcaklıklar 1-3 santigrat artacak, deniz seviyesi ise 15-95 santimetre arasında yükselecek.
Küçük gibi gözüken bu değişiklik, ekosistemde önemli tahribatlara yol açacak, kolera, malarya artacak, tatlı su değer kazanacak .
Doç. Dr. Murat Türkeş, Utku Sümer ve Gönül Çetiner’in "İklim Değişikliğinin Bilimsel Değerlendirilmesi" başlıklı çalışmalarına göre sanayi devriminden bu yana fosil yakıtların yakılması, ormansızlaştırma, tarım ve arazi kullanımı değişiklikleri gibi insan etkinlikleri, küresel olarak sera gazlarının ve bazı bölgelerde de sülfat aerosollerin atmosferdeki birikimlerini arttırıyor. Sera gazlarının birikimlerindeki artış atmosferi ısıtma eğilimi gösterirken, aerosollerdeki artış soğutma eğilimi ortaya koyuyor.
Sıcaklık artacak
Intergovermental Panel on Climate Change (IPCC)’in değişik sera gazı emisyon senaryoları için çalıştırılan iklim modelleri, iklimdeki değişikliğin gelecekte de süreceğini gösteriyor. Buna göre; aerosollerdeki artışların gelecekteki etkilerini içeren ve iklim duyarlılığının en iyi kestirme değerini kabul eden orta vadeli emisyon senaryosu için, küresel ortalama yüzey sıcaklığında 2100 yılına kadar 1990’a oranla yaklaşık 2 derecelik bir artış öngörülüyor. Küresel ortalama sıcaklıkta 2100 yılına kadar 1 ve 3.5 santigrat derece arasında bir artış olması bekleniyor.
Deniz seviyesi yükselecek
En iyi kestirme değerlere göre, küresel ortalama deniz seviyesinde 2100 yılına kadar yaklaşık 50 santimetrelik yükselme öngörülüyor. Düşük ve yüksek kestirmelere göre 2100 yılına kadar beklenen yükselme, 15 ve 95 santimetre arasında olacak.
Orman yangınları artacak
Küresel ortalama sıcaklıktaki 1 derecelik artış, bölgesel iklimlerde birçok bölgedeki ormanların büyüme ve yenilenme becerisini etkileyecek düzeyde değişikliklere yol açabilecek. Türkiye’nin de yer aldığı ılıman ve subtropikal kuşaktaki ormanlar, iklimdeki değişikliklerden olumsuz yönde etkilenecek.
Kıyı ekosistemleri tahrip olacak
İklim değişikliği ve deniz seviyesindeki bir yükselme ya da fırtınalardaki değişikliklerin, kıyı erozyonuna, tatlı sularda tuzluluk artışına, nehirlerdeki ve körfezlerdeki gel-git genliğinde değişime, kirlilik değişikliklerine ve kıyı taşkınlarında artışa yol açması öngörülüyor. Kıyı ekosistemlerindeki değişikliklerin başlıca olumsuz etkileri, turizm, tatlı su havzaları, balıkçılık ve biyolojik çeşitlilik üzerinde olacak.
Bulaşıcı hastalıklar artacak
İklim değişikliğinin, insan sağlığı üzerinde ölümlere de neden olabilecek düzeyde olumsuz ve geniş bir etkiye sahip olabileceği de öngörülüyor. Bu etkiler doğrudan ve dolaylı yollardan ortaya çıkabilecek. Kalp-damar ve solunum hastalıklarından kaynaklanan ölümler ve sıcak dalgalarının şiddetindeki ve süresindeki artışlar nedeniyle oluşan hastalıklar, dolaylı etkilerin başında geliyor. Taşkınlar ve fırtınalar gibi uç hava olaylarındaki artışlar, ölüm, yaralanma ve psikolojik hastalıkları da artırabilecek. İklim değişikliğinin dolaylı etkileri, malarya, humma, sarı humma ve bazı virüs kökenli beyin iltihapları gibi enfeksiyon salgınlarının taşınma potansiyelindeki artışları da içeriyor.Modeller, dünya sıcaklığında 2100 yılına kadar 3-5 derecelik bir artış olması durumunda, malarya taşınımın gelecek yüzyılın ikinci yarısına kadar, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 45-60’lık bir bölümünü etkileyeceğini öngörüyor. Bu ise, yılda 50-80 milyon hasta artışı anlamına
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder