BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), domuz gribi nedeniyle tüm ekiplerini birinci derecede alarm durumuna geçirdi. Örgütten yapılan açıklamada, Meksika’da yaklaşık 150 kişinin ölümüne neden olduğu sanılan yeni H1N1 grip virüsüyle domuzlar arasında doğrudan bağlantı olup olmadığını belirlemek üzere uzmanların harekete geçtiği bildirildi.Dünya genelindeki teknik personelden de birinci derecede alarm durumunda kalmalarını isteyen örgüt, domuzlardaki durumun derhal kendilerine iletilmesini ve numunelerin laboratuvarlarına gönderilmesini talep etti. Açıklamada, şu an için, grip virüsünün yalnızca insandan insana geçiyor gibi göründüğü, bugüne dek A tipi grip virüsünün yeni türünün insana doğrudan domuzdan geçtiğini gösteren bulguya rastlanmadığı kaydedildi. FAO, beslenme zincirinin tehdit altında olduğuna dair kanıt bulunmadığını, bunun hayvana ait değil insani bir kriz olduğunu, ancak dikkatli ve hazırlıklı olunması gerektiğini vurguladı. Yönetimlere ve uluslararası topluma domuzların kontrolünün yoğunlaştırılması çağrısında bulunan örgüt, hayvan sağlığı kriz yönetimi merkezinden ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü’nden uzmanların, hükümetin durumu değerlendirmesine yardım etmek üzere bu hafta Meksika’ya gideceklerini söyledi.
Wikipedia :
Swine InfluenzaHİÇBİR YER GÜVENLİ DEĞİLDomuz gribine karşı dünyada hiçbir yerin güvenli olmadığı uyarısında bulunan Dünya Sağlık Örgütü alarm seviyesini 3’ten 4’e çıkardı. Bu, hastalığın insandan insana geçtiği vakaların arttığı anlamına geliyor. Örgütün iki numaralı ismi Keiji Fukuda, ’’insanların çok hızlı biçimde dünyanın her yerine seyahat ettiği bir çağda virüsün yayılamayacağı hiçbir bölge yok’’ açıklamasında bulundu.
Avrupa Birliği ve ABD, Meksika’ya acil olmayan ziyaretlerin ertelenmesi çağrısında bulundu.
WHO UYARMIŞTIDaha önce Dünya Sağlık Örgütü domuz gribi virüsünün hızla değiştiğini ve daha tehlikeli bir hale gelebileceğini söylemişti.
Ancak örgüt yetkilileri, dünyanın potansiyel bir salgın tehlikesine karşı daha önce görülmemiş düzeyde hazırlıklı olduğunu belirtmişti.
SARS’TAN SONRA DOMUZ GRİBİ KABUSU2003’teki SARS virüsü belleklerde tazeyken, dünya yeni bir tehditle karşı karşıya. Meksika’da patlak verip hızla yayılan ve kuş, insan ve domuz gribinin karışımı bir virüs olduğu söylenen domuz gribine karşı dünya alarma geçti.
Meksika’da patlak veren domuz gribinde can kaybı yüzü aşarken, çok sayıda ülkede virüs kaynaklı vakalara rastlanması üzerine dünya alarm durumuna geçti.
CAN KAYBI HANGİ ÜLKELERDE GÖRÜLDÜ?Domuz gribi salgınının patlak verdiği Meksika’da şimdiye dek hastalık nedeniyle ölenlerin sayısı 149’a çıktı. Meksika Sağlık Bakanı Jose Angel Cordova, domuz gribinden öldüğü sanılan kişilerin sayısının 149’a çıktığını söyledi. Hükümetten yapılan açıklamada da önlem olarak, ülke genelinde tüm okullarda eğitim-öğretime ara verildiği kaydedildi. Ülkede başkentteki konserler iptal edildi, bar ve gece kulüplerinin yüzde 70’i, kiliseler, sinema salonları kapatıldı. Halk haftasonunu genelde evlerinden çıkmadan geçirdi. Sokağa çıkanlar ise askerler tarafından dağıtılan mavi maskelerden taktı. Hükümet, halka, kalabalık yerlere girmemeleri çağrısında bulundu, tokalaşmaktan, sarılmaktan ve öpüşmekten sakınılmasını, sık sık el yıkanmasını, yiyecek ve mutfak araç-gereçlerinin ortak kullanımından kaçınılmasını tavsiye etti.
DOĞRULANAN 73 VAKA VARDünya Sağlık Örgütü, dünya çapında şu an için doğrulanan 73 domuz gribi vakası olduğunu bildirdi. Hastalığın yayılmasından oldukça kaygı duyulduğu belirtilen WHO açıklamasında, doğrulanan domuz gribi vakalarının ABD’de 40, Meksika’da 26, Kanada’da 6, İspanya’da da 1 olduğu ifade edildi. Hala domuz gribi hastalığının merkezi olarak görülen Meksika’da, kuşkulu 1614 vaka olduğu bildiriliyor. Virüs özellikle seyahat yoluyla başka ülkelere yayılıyor. Dünyanın dört bir yanından büyük bir hızla virüs vakalarına rastlandığı yönünde haberler geliyor.
AVRUPA’YA ULAŞTIİspanya’da bir domuz gribi vakasının tespit edilmesiyle virüs, Avrupa’ya ulaşmış oldu. Avrupa’da insanda ilk domuz gribi vakasının tespit edildiği İspanya’da söz konusu hastanın, Meksika’dan dönen 23 yaşındaki bir İspanyol olduğu belirtildi. Albacete kentinin Almansa ilçesindeki hastanede gözetim altında tutulan ve yapılan testlerde sonucu pozitif çıkan 23 yaşındaki erkek hastanın, öğrenim için bulunduğu Meksika’dan 22 Nisanda döndüğü kaydedildi. Hastanın tedaviye olumlu cevap verdiği, her şeyin kontrol altında olduğu ve hayati riskin bulunmadığı açıklandı. İspanya Sağlık Bakanı Trinidad Jimenez, hastanın tedavisinin, Dünya Sağlık Örgütünün açıkladığı protokole uygun şekilde başlatıldığını duyurdu. Jimenez ayrıca, ülkede domuz gribi şüphesiyle gözetim altında tutulanların sayısının 17’ye çıktığını belirtti. İngiltere’de de, ilk kez 2 domuz gribi vakası belirlendiği bildirildi. İskoçya Sağlık Bakanlığı, domuz gribine yakalandığı doğrulanan 2 kişinin, Glasgow kenti yakınındaki Airdrie’deki hastanede karantina altında tedaviye alındıklarını kaydetti. İskoçya Sağlık Bakanı Nicola Sturgeon, kuşkulu 2 vakanın, yapılan tetkikler sonucu domuz gribi olduğunun doğrulandığını belirterek, 2 hastanın da hastanede iyileşmeye başladıklarını açıklamaktan memmun olduğunu söyledi.
ABD’DE ÖLÜMLER BEKLENİYORABD’de sağlık yetkilileri, Meksika’da can alan domuz gribi virüsünden ölümlerin ABD’de de beklendiğini bildirdi. ABD’nin New York kentinde 20 domuz gribi vakası daha belirlenmesiyle, kentte doğrulanan vaka sayısının 28’e çıktığı açıklandı. Bir yetkili, New York’da 17 kuşkulu domuz gribi vakası daha bulunduğunu kaydetti. Amerikan Sağlık Birimi Müdürü Richard Besser, ABC kanalına yaptığı açıklamada, ABD’de daha ciddi domuz gribi vakaları ve hatta ölümlere hazırlıklı olunması gerektiği uyarısında bulundu.
DANİMARKA, İSVEÇ VE İSVİÇRE’DE 15 KİŞİ MÜŞAHEDE ALTINDAAvrupa kıtasında Danimarka ve İsveç’te domuz gribi virüsü kaptığı sanılan 10 kişinin müşahede altında tutulduğu bildirildi. Bu ülkelerdeki hastane kaynakları, İsveç’te bazıları kısa süre önce Meksika’ya gitmiş 5 kişinin müşahede altında tutulduğunu, Danimarka’da da ABD ve Meksika’dan dönen 3 kadınla bir erkeğin durumunun izlendiğini belirtti. Aynı kaynaklar, Danimarka’nın kuzeyindeki Aalborg’da yaşlı bir adamın da domuz gribi şüphesiyle hastaneye kaldırıldığını kaydetti. Öte yandan İsviçre’de de Meksika’dan dönen 5 kişinin domuz gribi virüsü kaptığından şüphelenildiği açıklandı. İsviçre Kamu Sağlığı Federal Bürosu sözcüsü Jean-Louis Zürcher, çağrılar üzerine doktorlarına başvuran bu kişilerde domuz gribi semptomları görüldüğünü bildirdi.
İTALYA’DA BİR KADINDA DOMUZ GRİBİ ŞÜPHESİİtalya’da bir kadın domuz gribi kuşkusuyla Venedik’te hastaneye kaldırıldı. Venedik Hastanesi bulaşıcı hastalıklar bölümünde karantina altında tedavi gören hastanın sağlık durumunun iyi olduğu ve hayati tehlikenin söz konusu olmadığı bildirildi. Edinilen bilgilere göre 31 yaşındaki İtalyan vatandaşı, Kaliforniya’daki San Diego’dan yeni döndüğünü belirterek dün akşam yüksek ateş şikayetiyle acil servise başvurdu. İtalyan yetkililer de bunun üzerine hastaneye kaldırdıkları kadını, domuz gribi ihtimalini göz önüne alarak karantinaya aldılar. San Diego’da domuz gribi vakalarına rastlanmış olmasından hareketle ihtiyatlı davranmayı yeğleyen hastane yetkilileri, A-H1N1 virüsünün bulunup bulunmadığını saptama amacıyla kadından alınan kan örneğinin incelenmekte olduğunu kaydettiler.
AVUSTRALYA: CİDDİ BİR HASTALIKAvustralyalı yetkililer de Meksika’dan dönen 2 kişide domuz gribi belirtileri görüldüğünü ve bu kişilerin hastaneye kaldırıldığını açıkladı. Queensland Eyaleti Başbakanı Anna Bligh, hastaneye kaldırılan bu kişilerin test sonuçlarını beklediklerini söyledi.Bligh,’’Bunun ciddi bir hastalık olduğu kesin, bunu ciddiye alıyoruz’’ dedi. Brezilya’da da Meksika’dan gelen 24 yaşındaki bir adam, kendisinde domuz gribi belirtileri görülmesinin ardından hastaneye kaldırıldı. Sao Paolo’daki Emilio Ribas Bulaşıcı Hastalıklar Hastanesi doktorlarından Edenilson Calore, 16 Nisan’da Meksika’dan gelen bu kişinin muayenesinde öksürdüğünün ve sırtında ağrı olduğunun, ancak ateşinin yüksek olmadığının belirlendiğini söyledi. Bu nedenle bu kişinin domuz gribine yakalandığını sanmadıklarını belirten yetkililer, bu kişinin tedbiren hastaneye kaldırıldığını kaydetti.
İSRAİL’DE İKİ KİŞİ KARANTİNADAİsrail’de, Meksika’dan gelen iki kişi, domuz gribi virüsü kapmış olabileceği şüphesiyle karantina altına alındı. Meksika’dan gelen ve bir süre önce boğazında yanma şikayetiyle hastaneye başvuran bir kişinin, test sonuçları açıklanana dek karantina altında tutulacağı bildirildi. Hastane yetkilileri, bu kişinin domuz gribine yakalanma olasılığının çok düşük olduğunu belirtiyor. Dün de yine Meksika’dan dönen bir başka İsrail vatandaşı, grip benzeri belirtiler nedeniyle şüphe üzerine karantinaya alındı. Söz konusu kişinin test sonuçlarının da birkaç günde alınması bekleniyor. İsrail ilk yardım kuruluşu Magen David Adom, son zamanlarda Meksika, Kaliforniya veya Teksas’a gidip dönenlerden kan bağışı kabul etmeyeceğini bildirdi. Meksika’daki İsrail Büyükelçiliği de İsrail Savunma Kuvvetlerinin, kuruluşundan bu yana savaşlarda ve terör eylemlerindeki kayıpları nedeniyle yarın yapılacak anma günü etkinliklerini iptal etti.
DSÖ ’SAVAŞ ODASINI’ FAALİYETE GEÇİRDİGribe karşı ilaç geliştirmek için çalışmaların başladığını duyuran DSÖ bugün olağanüstü toplanırken, acil vakalarda gerekli yardımın yapılabilmesi için "savaş odası" adı verilen bir komuta ve kontrol merkezini faaliyete geçirdi. Örgütün, virüse karşı etkisi kanıtlanmış olan Tamiflu ve Relenza ilaçlarından 5 milyon adetlik stoku bulunuyor. Virüsün bulaşmasını önlemede ve hastalığın tedavisinde, oseltamivir ve zanamivir tavsiye ediliyor. DSÖ, bunun yanı sıra Meksika’ya gidecek turistlerin tatil planlarını askıya almalarına ve Meksika sınırlarının kapatılmasına gerek olmadığını da duyurdu. Gribe karşı ihtiyatlı davranan ABD de, stoktaki 12 milyon Tamiflu’nun eyaletlere gönderildiğini açıkladı. Çin, Rusya, Tayvan ve Bolivya, domuz gribi belirtileri gösterenlerin karantina altına alınmasına karar verirken, Güney Kore ve Hong Kong, Mexico City ile bölgedeki 3 eyalete seyahat uyarısında bulundu. İspanya, İtalya, Polonya ve Venezuela, vatandaşlarına, Meksika ile ABD’nin, virüse rastlanan bölgelerine gitmemeleri çağrısında bulundu. Domuz gribi nedeniyle Yunanistan’ın alarm durumuna geçtiği bildirildi.
SALGIN EVRESİ 3. DÜZEYDEDomuz gribi, DSÖ’nün 1 ila 6 arasında derecelendirdiği salgın evreleri sıralamasında şu anda 3. evrede bulunuyor. Sağlık Bakanlığının internet sitesinde yer alan bilgiye göre, Dünya Sağlık Örgütü pandemi alarm düzeyinde 3 evre, "İnsanlarda yeni influenza virüs alt-tipi ile enfeksiyon(lar) olmakla birlikte, insandan insana yayılımın olmadığı veya ancak yakın temasa bağlı nadir yayılım vakalarının söz konusu" olduğu durum olarak açıklanıyor.
ALTINCI EVRE ’PANDEMİ DÖNEMİ’Hastalığının insandan insana bulaşma derecelerinin ele alındığı 4. ve 5 evreden sonra gelen 6. evre "Pandemi dönemi" olarak nitelendiriliyor ve bu aşamada hastalığın "genel toplumda arttığı ve devam eden bir bulaşma olduğu" belirtiliyor.
DSÖ: ASYA ÜLKELERİ DAHA HAZIRLIKLIDSÖ, Asya ülkelerinin, Meksika ve ABD’de görülen domuz gribine karşı diğer ülkelere göre daha hazırlıklı olduğunu bildirdi. DSÖ’nün Batı Pasifik bölgesi birimi sözcüsü Peter Cordingley, bugün yaptığı açıklamada, 2003’te Çin’de patlak veren ve 8 bin kişinin etkilendiği ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu (SARS) salgını döneminde ciddi önlemler alan Asya’nın, diğer ülkelere göre daha hazırlıklı ve daha iyi durumda bulunduğunu belirtti. Sözcü, 2003’teki bu krizin "hastalığın kontrolü ve denetleme mekanizmaları açısından ders verdiğini" kaydetti.
AB SAĞLIK BAKANLARI OLAĞANÜSTÜ TOPLANACAKAB, alınacak önlemleri görüşmek için sağlık bakanlarını mümkün olan en kısa zamanda olağanüstü toplantıya çağırdı. Toplantının perşembe günü yapılması bekleniyor. AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, domuz gribi salgınını Dünya Sağlık Örgütü ve üye ülkelerle koordinasyon içinde yakından izlediklerini kaydederek, uzmanların önerisi doğrultusunda somut önlemler alacaklarını bildirdi. Lüksemburg’daki AB dışişleri bakanları toplantısına katılan AB Komisyonunun sağlıktan sorumlu üyesi Androulla Vassiliou’nun da domuz gribi salgınıyla ilgili detaylı açıklama yapacağı belirtildi.
OBAMA: "DOMUZ GRİBİ, ALARM NEDENİ DEĞİL"ABD Başkanı Barack Obama, Amerikalı yetkililerin ülkedeki domuz gribi vakalarını yakından izlediğini, ancak alarma yol açacak bir nedenin olmadığını söyledi. Obama, Ulusal Bilimler Akademisi’nin toplantısında yaptığı konuşmada, domuz gribiyle ilgili olarak, "Bu açıkça endişe nedeni ve yüksek seviyede tetikte olmayı gerektiriyor. Ancak alarm nedeni değil" dedi. ABD Başkanı ayrıca Amerikan halkının, Washington yönetiminin bu konuda ne yaptığıyla ilgili olarak düzenli ve sıklıkla bilgilendirileceğini kaydetti.
YUNANİSTAN ALARMDADomuz gribi nedeniyle Yunanistan’ın alarm durumuna geçtiği bildirildi. Yunan basını, ülkede domuz gribi vakasına rastlanmadığını, ancak yetkili makamların gerekli tüm önlemleri aldığını duyurdu. Hastalıkla mücadelede gerekli olan, daha önce de kuş gribi salgını sırasında kullanıldığı belirtilen ilaçların yeterli miktarda bulunduğu belirtilen haberlerde, bugünden itibaren ülke havaalanlarında hastalığın görüldüğü ülkelere gidecek yolculara bilgilendirici broşürler dağıtılmaya başlanacağı kaydedildi. Halkın konuya ilişkin bilgi almak veya şüpheli bir vakayı bildirmesi için özel telefon hattının da hizmete açıldığı açıklandı. Grip Salgını Olağanüstü Komitesi Başkanı Panos Efstathiu yaptığı açıklamada, domuz gribinin görüldüğü ülkelere yolculuk yapacak kişilere, kapalı mekanlardan ve domuz çiftliklerinin bulunduğu bölgelerden uzak kalmalarının, alkol bazlı temizleyicilerle sık sık ellerini yıkamalarının tavsiye edildiğini kaydetti.
PEKİN’DE ALARM DURUMUDomuz gribi nedeniyle Çin’in başkenti Pekin’de alarm durumuna geçildi. Resmi Şinhua haber ajansı, bir sağlık yetkilisinin sözlerine dayanarak, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) domuz gribinin yayılma olasılığı uyarısı üzerine başkentte grip vakalarının dikkatle izleneceğini duyurdu. Pekin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi Müdürü Deng Ying, şehirdeki 125 sağlık ünitesinin ateşli vakaları izleyeceğini belirtti. Doktorlardan grip belirtisi gösteren hastalara kısa süre önce Meksika veya ABD’ye gidip gitmediklerinin veya domuzlarla temasta bulunup bulunmadıklarını sormalarının istendiğini söyleyen Çinli yetkili, ilaç ve tıbbi teçhizat stokunun artırılacağını ve sağlık personelinin domuz gribini teşhis ve tedavi etme konusunda eğitileceğini ifade etti. Söz konusu merkez tarafından her ne kadar yeni ve bulaşıcı olsa da hastalığın önlenebilir ve kontrol edilebilir olduğu bildirilerek, halktan telaşa kapılmamaları istendi. Çin Sağlık Bakanlığı tarafından cumartesi günü yapılan açıklamada, domuz gribinin aşısı bulunmadığına işaret edilerek, vatandaşlar dikkatli olmaları konusunda uyarılmıştı. Karantina İdaresi de aynı gün acil bir duyuru yayımlayarak, domuz gribinin ortaya çıktığı bölgeden gelenlerde grip belirtisi görülmesi durumunda en yakın sağlık kurumuna bildirilmesi istenmişti. Öte yandan Çin Denetim ve Karantina Araştırma Enstitüsü Başkanı Li Huailin, dün yaptığı açıklamada, Çin’in domuz gribi virüsü testi yapma kabiliyetine ve teknolojisine sahip olduğunu belirtti.
SIRBİSTAN, DOMUZ ALIMINI DURDURDUSırbistan Amerika kıtası ülkelerinden canlı domuz ve domuz eti alımını durdurdu.
Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, Amerika kıtasından Sırbistan’a uzun süredir canlı hayvan ve hayvan ürünleri alınmadığının tespit edildiği belirtildi. Sağlık Bakanlığı yetkilileri, her ihtimale karşı, tedbir olarak bu kıtadan canlı domuz ve domuz eti ithalatına yasak getirildiğini söylediler. Sırbistan’ın, diğer ülkelerden ithal edilen canlı hayvan ve et ürünlerini de sıkı şekilde kontrolden geçirmeye başladığı kaydedildi. Sağlık Bakanlığı ayrıca, Meksika ve ABD’deki Sırbistan yurttaşlarına bulundukları ülkelerdeki yetkili kurumların talimatları yönünde hareket etme çağrısı yaptı.
İSPANYA’DAN MEKSİKA’YA SEYAHAT UYARISIİspanya Dışişleri Bakanlığı, gerekli olmadıkça Meksika’ya gidilmemesi tavsiyesinde bulundu. İspanya Dışişleri Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamalarda, "profesyonel veya çok önemli bir sebep dışında" Meksika ve ABD’nin California ve Texas eyaletlerine seyahat edilmemesi gerektiği belirtildi. Sağlık Bakanlığı ayrıca, Meksika’dan İspanya’ya gelen kişilere, ateşlenmeleri veya solunum güçlüğü çekmeleri halinde hemen sağlık merkezlerine gitmeleri gerektiği uyarısını yaptı. İspanya’da çoğu Katalonya bölgesinde olan 10 kişinin, domuz gribi şüphesiyle hastanede gözetim altında tutulduğu da bildirildi. Portekiz de vatandaşlarını domuz gribinden korumak için önlemler alıyor. Meksika’da bulunan 200 kadar Portekizli turistin bugün Lizbon’a getirileceği açıklanırken, olası bir domuz gribi vakasına karşı Lizbon’daki 4 hastanenin alarma geçirildiği belirtildi.
RUSYA AMERİKA KITASINDAN GELEN UÇAKLARI DENETLEYECEKRusya, Amerika kıtasından gelen uçakları denetleyeceğini duyururken, Romanya ise vatandaşlarına zorunlu olmadıkça Meksika’ya gitmemeleri tavsiyesinde bulundu. Rus sağlık birimi başkanı Gennadi Oniçenko, Amerika kıtasında domuz gribinin görülmesi üzerine, hastalığın Rusya’ya girişini engellemek amacıyla Meksika ve ABD’den gelen uçakların bugünden itibaren önlem olarak denetleneceğini belirtti. Romanya da vatandaşlarına zorunlu olmadıkça Meksika’ya gitmekten kaçınma çağrısında bulundu. Romanya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, ayrıca başkent Bükreş’teki uluslararası iki havaalanında kontrollerin artırıldığı belirtildi. Açıklamada, yine de hastalık semptomlarının görülmesi halinde doktora başvurulması gerektiği ifade edildi.
KÜBA UÇUŞLARI SINIRLIYORKüba, domuz gribi nedeniyle bu ülkeye ve bu ülkeden Küba’ya yapılan uçuşları sınırlıyor. Hükümet açıklamasında, Küba’da domuz gribi vakasının görülüp görülmediğine ilişkin bilgi verilmezken, Meksika’dan Küba’ya ve Küba’dan Meksika’ya yapılan uçuşların önlem olarak sınırlandırılacağı belirtildi. Havana-Meksiko ve Havana-Cancun arasında günde birkaç sefer yapılıyor. Açıklamada, Kübalılara ellerini sık sık yıkamaları, öksürdükleri ve hapşırdıklarında ağızları ve burunlarını kapatmaları tavsiyesinde de bulunuldu.
MAKEDONYA, CİDDİ ÖNLEMLER ALIYORMakedonya’da, domuz gribine karşı olağanüstü önlemler alınıyor. Makedonya’nın başkenti Üsküp’ün Büyük İskender Havaalanı dahil olmak üzere, ülkedeki tüm sınır kapıları sağlık müfettişlerinin kontrolü altına alındı. Makedonya’ya gelen yolcularda bu hastalığın belirtilerinin görülmesi durumunda, kuşku duyulan yolcunun derhal hastanelerin bulaşıcı hastalıklar bölümüne yatırılacağı bildirildi. Ayrıca, domuz gribinin görüldüğü ülkelerden gelen yolculara hastanede tahlillerin yapılacağı kaydedildi. Meksika’dan Makedonya’ya domuz eti ithal edilmemesine karşın, alınan önlemler arasında, domuz etinden her tür gıda imalatının ithalinin durdurulması da yer alıyor.
NEDİR, NASIL BULAŞIR, BELİRTİLER VE KORUNMA YÖNTEMİ NELERDİR?Domuz gribi virüsü, insandan insana geçebiliyor ve insan, domuz ve kuş gribi karışımından oluşan bir virüs olarak tanımlanıyor. Meksikalı yetkililere göre virüs, genelde 25-45 yaş arasındaki hastaların ölümüne yol açtı. Domuzlardan kaynaklandığı tahmin edilen H1N1 taşıyan Influenza A tipi virüs, insandan insana, hapşırık, öksürük ve hatta tokalaşma yoluyla bulaşabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre domuz yiyerek virüs kapma olasılığı bulunmuyor. Merkezi Cenevre’de bulunan DSÖ’nün, gribin, kuş gribinin 2003’te tekrar belirmesinden bu yana en geniş çaplı yaygın hastalık riskini taşıdığını açıklaması, tehdidin boyutunu ortaya koyuyor. Normal grip vakalarıyla, ani ateş, kas ağrısı, boğaz ağrısı ve kuru öksürük gibi benzeri belirtileri bulunan bulunan domuz gribi, bunların dışında, aşırı kusmaya ve ishale neden olabiliyor. Yaygın grip tipleri, genelde yaşı ilerlemiş insanları hedef alıyor ve yılda ortalama 250 bin ila 500 bin kişinin ölümüne yol açıyor. Çoğu ölüm zatürreden oluyor. Yeni grip virüsleri ise insan vücudunun bağışık olmaması ve ilaç geliştirmenin süre alması nedeniyle çok çabuk yayılabiliyor.
Domuz gribi, genetik açıdan bakıldığında, ilaçla karşı konulabilen H1N1 virüsünden farklılıklar içeriyor. DSÖ, 1968’deki ’Hong Kong’ gribinin dünya genelinde yaklaşık 1 milyon kişinin ölümüne ve 1918’deki "İspanyol" gribinin 40-100 milyon kişinin ölümüne yol açtığı düşünüldüğünde, artık dünyanın, yeni bir grip hastalığının yayılmasına karşı daha hazırlıklı olduğunu açıkladı. Örgüt, domuz gribi virüsünün evrim geçirip çok daha tehlikeli hale gelebileceği uyarısında da bulundu. Domuz gribi için domuzlara yapılan aşı bulunuyor, insan, kuş ve domuz gribinin karışımından oluştuğu belirtilen bu grip için henüz bir aşı bulunmuş değil.
’İNSAN, DOMUZ VE KUŞ GRİBİ KARIŞIMINDAN OLUŞAN BİR VİRÜS TÜRÜ’Memorial Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Laboratuvarlar Koordinatörü Doç. Dr. Kenan Keskin, domuz gribinin, insan, domuz ve kuş gribi karışımından oluşan bir virüs olduğunu belirterek, ’’Domuz türünde hastalık yapan bir virüs. Bu virüs bazen insanlara da geçebiliyor’’ açıklamasını yaptı. Doç. Dr. Keskin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünyaya yayılmasından endişe edilen domuz gribinin bilinen bir hastalık olduğunu, domuzların vücudunda çeşitli grip virüsleri bulunabildiğini söyledi. Kuşa ait virüslerin de domuzlarda enfeksiyon yapabildiğini belirten Doç. Dr. Keskin, domuzun vücudundaki çeşitli virüslerden kaynaklanan enfeksiyonların aynı anda oluşabildiğine dikkati çekti. Domuzun vücudunda hem domuz virüsü hem de kuş gribi virüsünün aynı anda bulunması halinde bu virüslerin birbirleri arasında genetik alışveriş yaparak başka bir virüs tipi ortaya çıkardığına işaret eden Keskin, şöyle konuştu: ’’H5N1 dediğimiz kuş gribi virüsü insanda hastalık yapan bir virüs. Domuz gribi de muhtemelen bu türde gelişmiş bir virüstür. Domuz türünde hastalık yapan bir virüs. Bu virüs bazen insana da geçebiliyor. İnsan, domuz ve kuş gribi karışımından oluşan bir virüs türü denebilir.’’
NORMAL GRİPLE AYNI BELİRTİLERDomuz gribinin insana da bulaşabildiğini anlatan Doç. Dr. Keskin, şöyle devam etti: ’’İnsanda görüldüğü zaman bildiğimiz griple aynı belirtileri gösteriyor. Belirtileri, ateş, baş ağrısı, burunda akıntı, kuru öksürük, gözlerde kızarıklık gibi klasik griple aynı. Ama domuz gribi daha kolay yayılıyor ve bulaşıcı özelliği daha yüksek. 2 gün ile 1 hafta arasında kuluçka süresi var. Solunum yoluyla bulaşıyor. Virüsten korunma yöntemi de klasik griple aynı.’’
KORUNMA YÖNTEMİDoç. Dr. Kenan Keskin, domuz gribinin direk temasla da geçebildiğini belirterek, şunları kaydetti: ’’Nasıl bildiğimiz gripten korunmak için kalabalık yerlerde bulunmamamız gerekiyorsa ya da havalandırması olan yerlerde bulunmalıysak, domuz gribinden korunmak için de özellikle domuzlarla ortak paylaşım alanlarında bulunmamak lazım. Bizim kültürümüzde pek yok ama domuzlar arasına girmek zorundaysak maske takmak ve ortamı havalandırmak gerekir. Normal gripten korunma yöntemleri bu grip türünden korunmak için de aynen uygulanmalı.’’
’TEDAVİSİ ZOR’Domuz gribi hastalığının tedavisinin zor olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Keskin, ’’Tedavisi olan bir hastalık demek doğru olmaz. Viral hastalıklardan ve iyi bir tedavi imkanımız yok. Ama klasik gripte olduğu gibi bu amaçla kullanılan ilaçlar da var’’ dedi. Domuz gribinin özellikle ağır seyreden vakalarında hastanın hastaneye yatırılarak vücut gribi atlatana kadar, yaşamını devam ettirmesine yönelik destek tedavisi uygulandığını belirten Keskin, ’’Vücutta bir komplikasyon gelişmesi halinde, yani domuz gribinin dışında vücutta başka mikroplar ortaya çıkarsa tedavi ona göre değişir. Mesela hastada zatürre, beyin iltihabı gelişebilir, o zaman tedavi buna göre yapılır’’ diye konuştu.
’TÜRKİYE’DE OLMAZ DEMEK, DOĞRU OLMAZ’Türkiye’de şu ana kadar domuz gribi vakasına rastlandığını duymadığını ifade eden Keskin, ’’Türkiye’de, hiç olmayacak demek doğru olmaz. Bilinçli olmak lazım’’ dedi.
ROCHE: 5 MİLYON KİŞİYE YETECEK KADAR TAMİFLU VARBu arada İsviçreli ilaç şirketi Roche, DSÖ’nün 5 milyon insanı tedavi etmek için yeteri kadar Tamiflu ilacı stoğu bulunduğunu açıkladı. Şirket sözcüsü Martina Rupp, DSÖ’nün stoklarının 5’te üçünün şirketin ABD ve İsviçre’deki tesislerinde, kalan miktarın ise DSÖ’nün dünyanın çeşitli yerlerindeki depolarında bulunduğunu söyledi. Roche’un bu ilaçları DSÖ’ye bağışladığını ve DSÖ’nün istemesi halinde 24 saat içinde hemen kullanıma sokacağını ifade eden Rupp, şirketin yılda 400 milyon tedavi için gerekli 4 milyar kapsül üretebilecek kapasitesi bulunduğunu kaydetti. Kuş gribinden tecrübeli Asya ülkelerinde sağlık yetkilileri, stoklarında yeterli miktarda Tamiflu bulunduğunu belirtirken, özel bir kabine toplantısı düzenleyen Japonya derhal aşı bulunması yönünde çalışmalara başlanacağını duyurdu. Ancak bu sürecin aylar alabileceği belirtiliyor.
GRİBE İSİM TARTIŞMASIDünya Hayvan Sağlığı örgütü (OIE), dünyada yayılmakta olan gribe "domuz gribi" adının verilmesinin yanlış olduğunu, çünkü bugüne kadar bu grip türüne yakalanmış bir domuz tespit edilemediğini bildirdi. Merkezi Paris’te bulunan örgütten yapılan açıklamada, "Virüs bugüne kadar hayvanlarda tespit edilememiştir. Bu nedenle bu gribe domuz gribi demek doğru değildir" denildi ve hastalığa, yayılmaya başladığı coğrafi bölgeden dolayı "Kuzey Amerika gribi" denilmesi önerildi. Küresel bir grip salgınından korkulurken, şimdiye kadar son gribe yakalananlara Meksika, ABD, Kanada ve İspanya’da rastlandı. İsrail ve Yeni Zelanda’daki bazı vakaların da bu grip türüne ait olabileceği belirtiliyor. OIE’den yapılan açıklamada, virüsün hayvanlarda da hastalığa yol açtığı kanıtlanabilirse, virüsün yayılmasının bölgesel ve küresel durumu daha da kötüleştirebileceği uyarısında bulunuldu. Öte yandan İsrail Sağlık Bakan Yardımcısı ve aşırı dinci Birleşik Tevrat Yahudiliği partisi lideri Yakov Litzman, kamuoyuna bilgi vermek amacıyla düzenlediği basın toplantısında, ölümcül virüsün yol açtığı hastalığa "domuz gribi" yerine "Meksika gribi" denilmesi önerisinde bulundu. Litzman, halihazırda yurt dışına gidecekler için resmen bir uyarı bulunmadığını belirtmesine rağmen, Meksika’ya gidilmemesinin tavsiye edildiğini kaydetti.
EKONOMİYİ NASIL ETKİLEDİ? BUNDAN SONRA NELER OLABİLİR?
Meksika’da yüzü aşkın kişinin ölümüne yol açan domuz gribinin, küresel salgına dönüşmesinin yanı sıra ekonomileri etkilemesi endişeleri giderek artıyor. Uluslararası borsalar, yatırımcıların domuz gribinin küresel bir salgına dönüşebileceği ve küresel ekonomik düzelmeyi olumsuz etkileyeceği endişeleri yüzünden geriledi. CMS Markets’den borsacı Matt Buckland, ’’Hafta sonundaki ölümcül grip salgınıyla ilgili haberler finansal piyasaları sallıyor’’ dedi. İngiltere’de FTSE 100 endeksi şu sıralar yüzde 0,7, Almanya’da DAX yüzde 1,11, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde yüzde 1,24 düştü. Asya’da ise Hong Kong borsası yüzde 2,7 ve Şanghay’da yüzde 1,8 değer kaybederken, New York Borsası’nın da düşüşle açılması bekleniyor. Domuz gribi yüzünden ilaç şirketlerinin hisseleri değer kazanırken, havayolu şirketleri ile turizm şirketlerinin hisseleri ise düştü.
PETROL FİYATLARI 50 DOLARIN ALTINA DÜŞTÜ Domuz gribinin piyasalara etkisi haliyle petrol fiyatına da yansıdı. Petrolün varil fiyatı yüzde 4’ten fazla düşerek 50 doların altına geriledi.
İLAÇ HİSSELERİ YÜKSELİŞTETamiflu ilacını üreten İsveçli Roche’un hisseleri Avrupa’da yüzde 4, yine aynı ilacı üreten Japon Chugai Pharmaceutical şirketinin hisseleri de Tokyo’da yüzde 14,3 değer kazandı. Relenza ilacını üreten, dünyanın ikinci büyük ilaç şirketi İngiliz GlaxoSmithKline’ın hisseleri Avrupa’da yüzde 3, aynı ilacı üreten Avustralyalı Biota şirketinin hisseleri de Sydney’de yüzde 82 yükseldi. Ayrıca koruyucu cihaz üreticisi Sperian Protection şirketinin hisseleri yüzde 15,6 ve dünyanın en büyük balık üreticisi Marine Harvest Group’un hisseleri, daha önce kuş gribi ve deli dana hastalığında olduğu gibi somon balığının fiyatının domuz gribi nedeniyle artacağı beklentisiyle yüzde 9’dan fazla arttı.
HAVAYOLLARI ŞİRKETLERİNİN HİSSELERİ DÜŞÜŞTEAncak domuz gribi uluslararası havayolu şirketleri ile turizm şirketlerinin hisselerini olumsuz etkiledi. Hong Kong havayolu şirketi Cathay Pacific’in hisseleri yüzde 8, Avustralya’nın Qantas Airways şirketinin hisseleri yüzde 4, İngiliz British Airways, Air France-KLM ve Alman havayolu şirketi Lufthansa’nın hisseleri de yüzde 7,3 ve yüzde 10 arasında düştü. İngiliz gemi seyahati şirketi Carnival’ın hisseleri yüzde 6,9 ve Fransız otel işletmesi Accor’un hisseleri yüzde 6,3, seyahat şirketleri Thomas Cook Group, TUI Travel ve TUI AG’nin hisseleri de yüzde 4’ten fazla değer kaybetti. Küresel havayolu yolcu trafiğinin beşte birini ve küresel havayolu kargo trafiğinin üçte birini temsil eden Kuala Lumpur merkezli Asya Pasifik Havayolları Derneğinin (AAPA) Genel Müdürü Andrew Herdman, ’’Biz şu anda sektörün gerilediği bir dönemin ortasındayız ve bu kesinlikle iyi olmadı. Ancak bu potansiyel kamu sağlığı için acil bur durum ve bu öncelikli olmalı’’ dedi.
DÜNYA BANKASI’NDAN 25 MİLYON DOLARÖte yandan Dünya Bankası Meksika’ya hemen 25 milyon dolar kredi vereceğini ve grip salgınının üstesinden gelmek için 180 milyon dolar tutarında uzun vadeli yardımda bulunacağını açıkladı. Ayrıca Japon seyahat şirketleri Meksika’ya paket turlarını durdururken, restoran zinciri Matsuya Foods, menülerinden Meksika’dan ithal edilen domuz ürünleriyle yapılan yemekleri geçici olarak çıkaracağını bildirdi. Bu arada Almanya’nın en büyük tur şirketi TUI, önlem olarak Meksika’nın başkenti Mexico City’e bütün seyahatleri durdurduğunu, Meksika’nın diğer bölgelerine turların devam edeceğini, ancak gelecek bir kaç hafta başkente tur düzenlemeyeceğini belirtti.
DÜNYA BANKASI 3 TRİLYON DOLAR ÖNGÖRMÜŞTÜDünya Bankası geçen yıl bir grip salgınının maliyetinin 3 trilyon doları bulacağı ve küresel gayrisafi hasılanın yüzde 5 azalacağı, küresel ekonomik krizden sonraki düzelmeye zarar verebileceği tahmininde bulunmuştu.
SARS DA EKONOMİYİ SARSMIŞTIÇin’de 2003’te patlak veren, 800 kişinin ölümüne ve 8 bin kişinin etkilendiği ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu (SARS) salgını aynı zamanda başta Asya ülkeleri olmak üzere bazı ülkelerin ekonomilerine ağır darbe vurmuştu. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Mart 2003’de SARS salgınını ilan etmiş, aynı yılın haziran ayında SARS’ın etkilediği ülkelere seyahat uyarısını kaldırmıştı. SARS salgınının en görünür etkisi, salgından en fazla etkilenen Singapur, Hong Kong, Çin ve Malezya’da turizm gelirlerinde ve tüketimde azalma olmuştu. Singapur ve Hong Kong ekonomileri 2003 yılında durgunluğa girerken, salgın Kanada, Güney Afrika, İsveç, Fransa ve ABD gibi ülkelerinde içinde bulunduğu bazı ülkeleri olumsuz etkilemişti. Salgın Asya, Kanada, Fransa ve Güney Afrika’da ölümlere yol açmıştı.
SARS’IN MALİYETİ 40 MİLYAR DOLARAsya Kalkınma Bankası’na (ADB) göre, SARS’ın maliyeti sadece Doğu ve Güneydoğu Asya’da 18 milyar dolar ya da 2003 yılında gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 0,6 kadar olmuştu. Seyahat etmeyi, ticareti ve iş yerlerini etkileyen SARS salgınının Asya-Pasifik bölgesindeki maliyeti ise 40 milyar doları bulmuştu. SARS salgını, turist sayısında azalışa yol açarken, ADB verileri, salgından en fazla etkilenen ülkelerdeki turist sayısının yüzde 20-70 ve diğer Asya ülkelerinde yüzde 15-35 düştüğünü, turizm gelirleri kaybının da yaklaşık 15 milyar doları bulduğunu ortaya koydu. Hong Kong ekonomisi 2003 yılında yüzde 2,6 ve Singapur ekonomisi aynı yılın ilk yarısında yüzde 2 daraldı. SARS ile ilgili paniğin sadece bir çeyrek sürmesi ve hükümetlerin hızlı tepki vermesi yüzünden piyasaların tepkisi göreli olarak yumuşaktı. Singapur doları, Ocak 2003 sonu ve Nisan 2003 sonu arasında ABD doları karşısında yüzde 4 değer kaybetti. Japonya hariç gelişen Asya’nın MCSI Endeksi, Ocak ve Mart 2003 arasında yüzde 14, Hong Kong borsası Aralık 2002 ve Nisan 2003 arasında yüzde 18 geriledi. Çin, SARS salgınına karşı ekonomik önlem olarak SARS ile ilgili ilaçlarda fiyat kontrolü yaparken, turizm sektörüne vergi muafiyeti uygulamış, Hong Kong hükümeti vergi indirimleri ve kredi garantileri dahil gayrisafi yurt içi hasılasının yüzde 1’i kadar önlem paketi açıklamış, Singapur hükümeti hava yollarını da kapsayan önlem paketi hazırlamış ve Malezya, ucuz kredi, iş eğitimi desteği ve turizm sektörlerini kapsayan gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 2’si kadar bir paket uygulamaya koymuştu. Turizm gelirleri 2004 ve 2007 yılları arasında Asya ülkeleri için önemli gelir kaynağı olurken, Hong Kong, Malezya, Tayland ve Singapur’un gelirlerinin yüzde 6 ila yüzde 9’unu turizm geliri oluşturuyor.
[
Haber X]
Dünya Sağlık Örgütü, domuz gribi ile ilgili alarm seviyesini 5. evreye çıkardı: İnsandan insana bulaşıyor ve aşı üretimi çabaları hızlandırılmalı. 'Olası bir salgında insanlık tehdit altında olacak' denirken, aşı için eylül ayı tarih olarak verildi.
